ကျွန်တော်တို့ ဘာကို တော်လှန်နေကြတာလဲ

စစ်ငြိမ်းမိုးဇံ ရေးသည်

၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာ  အကြားရဆုံး စကားလုံးက တော်လှန်ရေး ဆိုတာ ဖြစ်တယ်။ တိုင်းရင်းသားနယ်မြေတွေမှာတော့ တော်လှန်ရေးက ကြာခဲ့ပေါ့။ အခုတော့ ဗမာပြည်မမှာပါ တော်လှန်ရေး ဆိုတဲ့ဝေါဟာရက တွင်ကျယ်လာခဲ့ပြီ။

            တကယ်က မြန်မာပြည်မှာ တော်လှန်ရမယ့်အရာတွေက ဒုနဲ့ဒေးဆိုသလိုပါပဲ။ ဒါပေမယ့် အခုလော လောဆယ် ကျွန်တော်တို့တော်လှန်နေကြတာက ဘာကိုလဲ။ ဘာအတွက်လဲ။ တကယ့်တော်လှန်ရေး ဦးတည် ချက်အစစ်က ဘာလဲ။ ဒါဟာ တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်တွေရော၊ ပြည်သူတွေပါ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖြစ်နေရမယ့်ကိစ္စ ဖြစ်တယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ပြည်သူတွေရဲ့ ပေးဆပ်မှုက ကြီးမားတယ်။ မိအေး နာတာ ဘယ်နှစ်ခါမှန်းကို မသိတော့ဘူး။ ဒီတစ်ခါ မိအေး မနာစေ ချင်တော့ဘူး။           

ဒီတော့ ခွဲဖြာကြည့်ကြမယ်ဆိုရင် ခုလက်ရှိ မြန်မာပြည်ရဲ့တော်လှန်ရေးမှာ အမျိုးအစား နှစ်မျိုးကို တွေ့နိုင်တယ်။ ပထမတစ်ပိုင်းက ဗမာပြည်သူတွေ ဒါမှမဟုတ် NLD တွေ ဒါမှမဟုတ် NUG ရဲ့ တော်လှန်ရေးက စစ်အာဏာရှင်ပြုတ်ကျရေး၊ ဒီမိုကရေစီရရှိရေးလို့ အခြေခံအားဖြင့် သတ်မှတ်နိုင်တယ်။ စစ်ကောင်စီကို အပြုတ်တိုက်နိုင်ရင်၊ စစ်အာဏာသိမ်းတာကို ပယ်ဖျက်နိုင်ရင်၊ ဗမာစစ်တပ်က နိုင်ငံရေးကနေ နှုတ်ထွက်သွား ရင်၊ NUG သို့မဟုတ် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ အနိုင်ရအစုအဖွဲ့ကို နိုင်ငံ့အာဏာပြန်အပ်လိုက်ရင် သူတို့ရဲ့ တော်လှန်ရေး အောင်မြင်ပြီလို့ အကြမ်းဖျဉ်း ပြောနိုင်တယ်။

ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ

အခုနောက်ပိုင်းတော့ ဗမာလူငယ်တွေကြားထဲမှာ၊ ဗမာ PDF/PDO တွေကြားထဲမှာ ဒီထက်ကျယ်ပြန့်တဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေ၊ တွေးခေါ်မှုတွေကို ကြားလာရတာတော့ ရှိတယ်။ ဆိုချင်တာက ဒီမိုကရေစီရရုံနဲ့ မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်ကြီး ပြီးဆုံးမသွားဘူး။ (မြန်မာပြည်မှာ ဒီမိုကရေစီ ရတယ်ဆိုတာဘာလဲ ဆိုတာလည်း မေးစရာရှိတယ်)။ NUG သို့မဟုတ် ၂၀၂၀ အနိုင်ရအဖွဲ့တွေ က နိုင်ငံ့အာဏာပြန်ရရုံနဲ့ မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်ကြီး ပြီးဆုံးမသွားဘူး။ (နိုင်ငံ့အာဏာဆိုတာကြီးက လက်ရှိမှာ တိုင်းရင်းသားအားလုံးအပေါ်ကို သက် ရောက်မှု ရှိနေနိုင်ဦးမလား ဆိုတာလည်း မေးစရာရှိလာတယ်)။ ရေရှည်ငြိမ်းချမ်းရေးရစေမယ့် တန်းတူညီမျှတဲ့ ပြည်ထောင်စုစစ်စစ်ဆီသို့  အရောက်သွားမှ ရမယ် စသည်ဖြင့်ပေါ့။   

သစ်လွင်သော မြော်မြင်မှုအားကောင်းသည့် ဗမာလူငယ်တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် BPLA ကွပ်ကဲရေးမှုး မောင်ဆောင်းခ

နောက်တစ်ပိုင်းက ဗမာမဟုတ်တဲ့ အခြားတိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ တော်လှန် ရေးဖြစ်တယ်။ တိုင်းရင်း သားတွေအဖို့မှာတော့ စစ်အာဏာရှင်‌ တော်လှန်ရေးအပြင် ဗမာတစ်ပြည်ထောင်စနစ်ကိုပါ တော်လှန်ရတာ ဖြစ် တယ်။ နိုင်ငံရေးအရ တန်းတူခွင့်၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်အတွက်ပါ တော်လှန်နေရတာ ဖြစ်တယ်။ ဒီတော်လှန်ရေးက ၂၀၂၁ မှ ပေါ်လာတာ မဟုတ်သ လို စစ်အာဏာရှင်ပြုတ်ကျသွားရုံနဲ့၊ မြန်မာပြည်မှာ ပြောပြောနေကြတဲ့ ဒီမိုကရေစီဆိုတာ ရတယ်ဆိုရုံနဲ့ ပြီးဆုံးမသွားနိုင်ပါဘူး။

            ဗမာတိုင်းရင်းသားတွေရော၊ ကျန်တဲ့တိုင်းရင်းသားတွေရော၊ မြန်မာပြည်သူတစ်ရပ်လုံးက ဘုံတော် လှန်ရေးအနေနဲ့ တူညီတဲ့အချက်ကတော့ ဗမာစစ်အာဏာရှင်ကို အမြစ်ဖြုတ်ရေးကို လုပ်နေကြရတာ ဖြစ် တယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးထဲကနေ ဗမာစစ်တပ်က စစ်ဝါဒီ စစ်ခေါင်းဆောင် တွေကို ဖယ်ထုတ်ရေး၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးထဲမှာ ဗမာစစ်တပ်က ပါဝင်စွက်ဖက်နိုင်တဲ့ စနစ်မျိုးကို ပယ်ဖျက်ပစ်ရေး ဖြစ်တယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဗမာစစ်ဝါဒီတွေ ကြီးစိုးလာတာ ကြာခဲ့ပြီ။ ဗမာစစ်ဝါဒီတွေနဲ့အတူ တိုင်းရင်းသားစစ်ဝါဒီ တွေပါ ထွက်ပေါ်ဖြစ်ထွန်းလာခဲ့တာလည်း ကြာခဲ့ပြီ။ ဗမာစစ်ဝါဒီတွေ ဘယ်လိုပေါ်ပေါက်လာသလဲ။ ဘယ်လို အားကောင်းလာသလဲ။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ ဘယ်လိုတွေ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခွင့် ရလာသလဲ။ ဒါတွေကို သမိုင်း စာမျက်နှာနည်းနည်းလောက် ပြန်လှန်ကြည့်ကြပါမယ်။   

            နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူတစ်ချို့က မြန်မာနိုင်ငံဟာ လွတ်လပ်ရေးကို လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကတစ်ဆင့် ရယူခဲ့တာကြောင့် လွတ်လပ်ရေးရပြီး ကာလတစ်လျှောက်လုံး စစ်ဝါဒကြီးစိုးနေခဲ့တယ်လို့လည်း  ယူဆကြတာ ရှိတယ်။ အင်္ဂလိပ်လက်အောက်ကနေ လွတ်လပ်ရေးရဖို့ ကြိုးပမ်းကြတဲ့အခါ  အိမ်နီးချင်းအိန္ဒိယဟာ စစ်ရေး ထက် နိုင်ငံရေး လမ်းစဉ်ကို ရွေးချယ်ခဲ့ပေမယ့် ဗမာတွေက စစ်ရေးလမ်းစဉ်ကို ရွေးခဲ့ကြတာဟာလည်း ဗမာတွေ ဟာ စစ်ကိုခုံမင်တာကြောင့်လို့ ပြောကြတာတွေရှိတယ်။

            ၁၈၈၅ မှာ ဗမာလူမျိုးတွေဟာ ကိုယ်ပိုင်စစ်တပ်ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်။ နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော် စစ်တပ်မရှိဘဲ နေခဲ့ရတဲ့ ဗမာတွေဟာ ၁၉၄၀-၄၁ မှာ ရဲဘော်သုံးကျိပ်က အစပြုပြီး ဗမာ့တပ်မတော် ပြန်လည်ရရှိဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့ ကြတယ်။ ကိုလိုနီခေတ်တစ်လျှောက်လုံး အင်္ဂလိပ်ဟာ ဗမာတွေကို စစ်တပ်ထဲမှာ သိပ်မယုံဘူးလို့လည်း ယူဆ နိုင်တယ်။ အင်္ဂလိပ်စစ်တပ်ထဲမှာ ဗမာမဟုတ်တဲ့ အခြားတိုင်းရင်းသားတွေကို ဦးစားပေးတယ်။ အများဆုံးက ကရင်တွေ ဖြစ်ပြီး ကချင်၊ ချင်းနဲ့ ကပြားတွေပဲ အဓိကပါဝင်တယ်။ ၁၈၂၄ အင်္ဂလိပ် – ဗမာ ပထမ စစ်ပွဲကတည်း က  ရခိုင် တပ်ရင်းကို အင်္ဂလိပ်က ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး  ၁၈၃၃ မှာ  မွန်တပ်ရင်းကို ဖွဲ့စည်းခဲ့တယ်။   

            ဗမာတွေက ဂျပန်နဲ့သွားပေါင်းတဲ့အခါ အင်္ဂလိပ်တွေဟာ အခြားတိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ပိုပြီးနီးကပ်ခဲ့ တယ်။ ဒါကြောင့် ဂျပန်တော်လှန်ရေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ကြတဲ့အခါ တိုင်းရင်းသားတွေဟာ အင်္ဂလိပ်ရဲ့ အကူအညီကိုရခဲ့တယ်။ ရခိုင်၊ ချင်း၊ ကချင်၊ ကရင်နီ စတဲ့ တိုင်းရင်းသားနယ်မြေတွေမှာ ဗမာတွေရဲ့ ဂျပန် တော်လှန်ရေး သတ်မှတ်ရက်ဖြစ်တဲ့ မတ်လ  (၂၇) ရက်နေ့ အမိန့်အောက်မှာ တော်လှန်ကြတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ၊ အင်္ဂလိပ်နဲ့လက်တွဲလို့ ယင်းရက်မတိုင်မီ တော်လှန်ကြပြီးဖြစ်တယ်။ ဆိုချင်တာက ဗမာတွေ စစ်တပ်ထူထောင် ကြသလို တိုင်းရင်းသားတွေမှာလည်း ဂျပန်တော်လှန်ရေးအကြောင်းပြုပြီး စစ်တပ်တွေ ရှိလာကြတယ်။

            အဲဒါကြောင့် ၁၉၄၅  စစ်ပြီးခေတ် မြန်မာပြည်မှာ မြန်မာ့သီးခြားအမြဲတမ်းတပ်မတော်ဖွဲ့စည်းတဲ့အခါ  ဗမာတပ်နဲ့ တိုင်းရင်းသားတပ်ဆိုပြီး တပ်(၂)တပ် ပါဝင်တဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်ကို စစ်သေနာပတိချုပ် မောင့် ဘက်တန်က တင်ပြလို့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့ကလည်း လက်ခံခဲ့ကြတယ်။ အဲဒီတပ်မတော်မှာ မျိုးချစ်ဗမာ့တပ်မတော်  ( PBF )  က တပ်ရင်း (၃) ရင်း၊   ( PBF )  မဟုတ်သော ဗမာတပ်ရင်း (၁) ရင်း နဲ့ တိုင်းရင်းသားတပ်ရင်း  (၆) ရင်း ပါတယ်‌။  အဲဒါကြောင့်  အမြဲတမ်း မြန်မာ့တပ်မတော် မှာ ဗမာတပ်ရင်း (၄) ရင်းနဲ့ တိုင်းရင်းသားတပ်ရင်း (၆) ရင်း ပါတယ်။ စစ်ဦးစီးချုပ်က အင်္ဂလိပ်ဖြစ်တယ်။ ဗမာ တပ်ရင်းတွေအတွက်  ဗမာ ဒု-စစ်ဦးစီးချုပ်တစ်ဦးနဲ့  တိုင်းရင်းသားတပ်များအတွက် တိုင်းရင်းသား ဒု- စစ်ဦးစီး ချုပ်တစ်ဦး ထားတယ်။

၁၉၄၈  လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာ့တပ်မတော်၏ ပထမဆုံး စစ်ဦးစီးချုပ် 

ကရင်လူမျိုး ဗိုလ်ချုပ် စမစ်ဒွန်း

၁၉၄၈ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာ့တပ်မတော် စစ်ဦးစီးချုပ်ဟာ  ကရင် လူမျိုး ဗိုလ်ချုပ်စမစ်ဒွန်းဖြစ်ပြီး စစ်ဦးစီး အရာရှိအများစုဟာ ကရင်တွေ ဖြစ်တယ်။ ၁၉၄၉ ခုနှစ် ဇန္နဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပတဲ့ တပ်မှူးများညီလာခံသို့ တက် ရောက်လာတဲ့ စစ်ဦးစီးအရာရှိ (၃၃) ဦးမှာ (PBF) မျိုးချစ်ဗမာ့တပ်မတော်က ဗမာ စစ်ဗိုလ် (၄) ဦးကလွဲလို့ ကျန်အရာရှိအား လုံးဟာ တိုင်းရင်းသားတွေ ဖြစ်တယ်။

   ဗမာခေါင်းဆောင်တွေဟာ အမြဲတမ်း မြန်မာ့တပ်မတော်မှာ တိုင်းရင်းသားတွေ က နေရာရယူထားနိုင်တာကို ကျေနပ်မှုမရှိ ဘူး။ စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်ပိုင်းဟာ  တိုင်းရင်းသားတွေဖြစ်နေကြပြီး  တပ်ရင်းအများစုကလည်း  တိုင်းရင်းသားတပ်တွေဖြစ်နေတဲ့အတွက်  ဗမာစစ်တပ်ထူထောင်ချင်တဲ့၊ စစ်တပ်အားကိုးတဲ့ ဗမာခေါင်းဆောင်တွေဟာ ဗမာ့ကိုယ်ပိုင်တပ်ထူထောင်ဖို့ ကြိုးပမ်းလာကြတယ်။ ၁၉၄၇ ကတည်းက  ကိုယ်ပိုင်ဗမာစစ်တပ်ဖွဲ့ဖို့ ဆိုရှယ်လစ်ခေါင်းဆောင် ဦးကျော်ငြိမ်း အိမ်မှာ ဗမာခေါင်းဆောင်တွေ မကြာခဏ ခေါင်းချင်း ရိုက်ကြတယ်လို့ ဆိုတယ်။

၁၉၄၈  ခုနှစ် မတ်လမှာ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ သူပုန်ထပြီး ဗမာတပ်ရင်း (၂) ရင်း တောခိုခဲ့တဲ့အခါ ဆိုရှယ်လစ်အုပ်စုဟာ ပါတီသစ္စာခံ စစ်ဝန်ထမ်းတပ်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့တယ်။ ဗိုလ်အောင်ကြီးကို ဦးဆောင်စေပြီး  ၁၉၄၉  ခုနှစ် ရောက်တဲ့အခါ စစ်ဝန်ထမ်းတပ်အင်အား  (၁၃၀ဝ၀) ကျော် ရှိလာခဲ့တယ်။ 

ဗမာဝါဒီဟု နာမည်ကျော်သည့် ဝန်ကြီး ဦးကျော်ငြိမ်း

မြန်မာ့အမြဲတမ်းတပ်မတော် ရှိပြီး ဖြစ်ပါလျက်နဲ့ ဘာကြောင့် စင်ပြိုင်စစ်တပ် တည်ထောင်ရတာလဲ။ အမြဲတမ်းတပ်မတော်မှာ တိုင်းရင်း သားတွေက စစ်ဦးစီးချုပ်နဲ့  စစ်ဦးစီး အရာရှိအများစု ဖြစ်နေတာကို ဘာ ကြောင့် မရှုဆိတ် ဖြစ်နေရတာလဲ။

ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း သက်ရှိ ထင်ရှား ရှိနေစဉ်ကတည်းက ရေးဆွဲခဲ့ တဲ့ ၁၉၄၇ အခြေခံဥပဒေမူကြမ်းဟာ ဘာကြောင့် ဗမာတစ်ပြည်ထောင် စနစ် ဖြစ်နေပြီး အခြားတိုင်းရင်းသား တွေက ဗမာ့လက်ဝေခံ ဖြစ်နေရတာ လဲ။  

ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနဲ့ ဖဆပလဟာ  ဗမာတစ်ကျပ်၊  ရှမ်းတစ်ကျပ်၊ ကရင် တစ်ကျပ် စသည်ဖြင့် ကြွေးကြော်ပြီး သီးခြားနေလိုတဲ့  တိုင်းရင်းသားတွေကို လွတ်လပ်ရေး အတူတကွ ပူးတွဲယူကြဖို့ ဘာကြောင့် လိုက်ပြီးစည်းရုံးသိမ်းသွင်းခဲ့တာလဲ။ 

အမှန်အားဖြင့် အဖြေက အစကတည်းက ရှိနှင့်ပြီးဖြစ်တယ်။ နိုင်ငံတော်ဟာ  ဗမာနိုင်ငံတော် ဖြစ်ရ မယ်။ စစ်တပ်ဟာ ဗမာစစ်တပ် ဖြစ်ရမယ်။ ဒါမှမဟုတ် စစ်ဦးစီးချုပ်ဟာ  ဗမာဖြစ်ရမယ်။ ကျန်လူမျိုးတွေကို ဗမာက အုပ်ချုပ်မယ်။  အင်္ဂလိပ်နေရာမှာ ဗမာက အစားဝင်ပြီး  တိုင်းရင်းသားတွေကို ကိုလိုနီဆက်ပြုမယ့် အစီ အစဉ်ပဲ ဖြစ်တယ်။ ဒါ့အတွက်လည်း  ဗမာကိုယ်ပိုင်စစ်တပ်ကို  အသည်းအသန်လိုချင်နေတာ ဖြစ်နိုင်လောက် တယ်။   

ဗမာတွေရဲ့ အကြံအစည်နဲ့ စိတ်ရင်းအမှန်ကို နောက်ကျမှသိရပြီး ပြည်ထောင်စုဆိုပြီး စုပေါင်းနေထိုင် ကြမယ်ဆိုတာဟာ ဗမာ့ကျွန်ဇာတ်သွင်းခြင်းသာ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို တိုင်းရင်းသားတွေ သဘောပေါက်သွား ကြတဲ့အတွက် လက်နက်ကိုင်စွဲ တော်လှန်မှုတွေ ပေါ်ပေါက်လာရတယ်။ အဲဒီတော်လှန်မှုတွေကို နှိမ်နင်းဖို့  ဗမာအစိုးရဟာ  ဗမာစစ်တပ်ကို အားကိုးလာရတယ်။ ဗမာစစ်တပ်ဟာ ဗမာအစိုးရရဲ့ အဲဒီအားနည်းချက် အညှာကို  သေသေချာချာနားလည်ပြီး အမိအရဆုပ်ကိုင်ထားခဲ့တာ အခုထက်ထိပဲဖြစ်တယ်။

တိုင်းရင်းသားနယ်မြေတွေမှာလည်း သူတို့ရဲ့ ရပိုင်ခွင့်တွေအတွက် နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းကနေ လျှောက်လှမ်းခွင့်ကို ဗမာစစ်တပ်ကမပေးတဲ့အတွက် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကိုရွေးချယ်ကြရတော့ ဗမာစစ် အုပ်စုနဲ့အတူ တိုင်းရင်းသားစစ်အုပ်စုများ ၊ စစ်ဝါဒီများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ကြတယ်။ ၁၉၄၇ အခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲကတည်းက တိုင်းရင်းသားတန်းတူရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်ဖွဲ့စည်းပုံကို ရေးဆွဲခဲ့မယ်ဆိုရင် တိုင်းရင်းသား သူပုန်ထဖို့ ဖြစ်နိုင်ချေနည်းပါးတယ်လို့ သုံးသပ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ၁၉၄၇ အခြေခံဥပဒေဟာ တိုင်းရင်း သားတန်းတူမှုရှိတဲ့ ဖက်ဒရယ်ဖွဲ့စည်းပုံမဟုတ်တဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံရေးဟာ အက်ကြောင်းရာထင်လာ ခဲ့တယ်။  

ပင်လုံကတိကဝတ် သဘောတူညီချက်နဲ့ ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီစနစ်အောက်မှာ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ တန်းတူရေး၊ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုဖွဲ့စည်းရေး  တောင်းဆိုချက်တွေကို ဗမာဖဆပလအစိုးရဟာ ကြာရှည် ရှောင်လွှဲနေလို့ မရနိုင်တော့တဲ့ အခြေအနေဖြစ်လာခဲ့တယ်။ ဗမာနိုင်ငံရေးအုပ်စုတွေ ပါလီမန်မှာ အကျပ်တွေ့ နေတဲ့အချိန် ဗမာစစ်အုပ်စုအတွက် အခွင့်ကောင်းရပြီး တိုင်းပြည် အာဏာကိုရယူနိုင်ခဲ့တယ်။

အဲဒီလိုနဲ့ လွတ်လပ်ခြင်း၊ တရားမျှတခြင်းနဲ့ တန်းတူညီမျှခြင်းဆိုတဲ့ ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရတွေ ကင်းမဲ့တဲ့ မြန်မာ့ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီခေတ်ဦးကို ဗမာစစ်အုပ်စုက ဝါးမြိုနိုင်ခဲ့တယ်။

ဗမာစစ်အုပ်ချုပ်ရေး ဆိုတာ ဗမာလူမျိုးကြီးဝါဒက တိုင်းရင်းသားတန်းတူခွင့်ကို   အတင်းအဓမ္မဖျက်ချရာကနေ  

မပျက်ကျလိုက်ဘဲ မွေးလာတဲ့ သန္ဓေယုတ်တဲ့ သားဆိုးပဲဖြစ်တယ်။

အဲဒီလိုနဲ့  ဗမာစစ်အုပ်စုဟာ  တိုင်းပြည်ကို အပိုင်စီးခွင့်ရပြီး တိုင်းပြည်ရဲ့ ဘဏ္ဍာငွေတွေကို အသုံးပြုလို့  သူတို့တို့အင်အားကို ကြီးထွားသည်ထက် ကြီးထွားအောင် တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့တယ်။ လူ့အခွင့်အရေး၊ တိုင်းရင်း သားအခွင့်အရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီ အခွင့်အရေးတွေအားလုံးကို ရိုက်ချိုးဖျက်ဆီးခဲ့တယ်။ တိုင်းပြည်ကို အကျင့်ပျက် ခြစားမှုတွေနဲ့ လှိုက်စားစေခဲ့တယ်။  အဂတိလိုက်စားမှုတွေနဲ့ တစ်ဖက်စောင်းနင်း ဖြစ်စေခဲ့တယ်။ လက်နက် ကိုင်မှ  လူပေါ်လူဇော်ဖြစ်မယ်၊ စစ်ယူနီဖောင်းဝတ်မှ အခွင့်အရေးပိုရမယ်၊ စစ်သားဖြစ်သွားရင် အရပ်သားထက် ခေါင်းတစ်လုံးပိုသာတယ်ဆိုတဲ့ တွေးခေါ်မှုအယူမှားတွေကို လူငယ်တွေထဲ စိမ့်ဝင်စေခဲ့ပြီး ဗမာစစ်ဝါဒီ မျိုးဆက် သစ်တွေကို ဆက်ပြီးမွေးထုတ်ပေးနေခဲ့တယ်။

ဒါဟာ မြန်မာပြည်လွတ်လပ်ရေးရခါစက စစ်တပ်ဟာ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ခွင့်မရှိပေမယ့် တိုင်းရင်းသား တန်းတူရေး အလိုမရှိတဲ့ ဗမာနိုင်ငံရေးသမားတွေကြောင့် ၁၉၅၈ ကနေ အခုထိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေး မှာ ဗမာစစ်တပ်က ဝင်ရောက်စွက်ဖက် ချုပ်ကိုင်လာပုံတွေ ဖြစ်တယ်။   

            ဒီတော့ကာ ဗမာပြည်သူ့လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ဗမာပြည်သူတွေအနေနဲ့ ဒီတော်လှန်ရေးကြီးဟာ ဗမာစစ်တပ်က တိုင်းပြည်အာဏာကို စစ်တပ်အားကိုးနဲ့ သိမ်းပိုက်တာကို တော်လှန် ကြတာလား။ ၂၀၀၈ ဒီမိုကရေစီကို ပြန်ရဖို့ တော်လှန်ကြတာလား။ NUG အာဏာပြန်ရဖို့ တော်လှန်ကြ တာလား။ ဗမာစစ်အုပ်စုရှုံးသွားရင် ၂၀၀၈ ကို ဆက်ပြီးလက်ကိုင်ပြုလို့ ပြည်ထောင်စုအာဏာဆိုတာကြီးကို ဆုပ်ကိုင်ထားမှာလား။ ဒါမှမဟုတ် တိုင်းရင်းသားတန်းတူခွင့်နဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို အရောက်ဆက်ပြီး တော်လှန်ကြမှာလား။ ဒါတွေဟာ ဗမာတော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်တွေရော ဗမာပြည်သူတွေပါ ကိုယ့်ကိုယ်ကို မေးကြရမယ့် မေးခွန်းတွေဖြစ်တယ်။ 

ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုဆီသို့ ဦးတည်တာမျိုးမဟုတ်ဘဲ ၂၀၀၈ ဒီမိုကရေစီမျိုးလောက်ကိုပဲ လိုချင်လို့ တော်လှန်တာဆိုရင်တော့ ပြည်တွင်းစစ်မီးက ငြိမ်းဦးမှာမဟုတ်ဘဲ တိုင်းပြည်ဟာ ဖရိုဖရဲနဲ့ သူတစ်လူ၊ ငါတစ်မင်း ဖြစ်နေကြဦးမှာပဲ ဖြစ်တယ်။ မြန်မာ့မျိုးဆက်သစ်ကလေးတွေလည်း စစ်ဒဏ်ကို ဆက်ပြီးခံနေကြရ ဦးမှာပဲ ဖြစ်တယ်။        

အဲဒီလိုပဲ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးဖက်ကို ပြန်ကြည့်ကြပါမယ်။ ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှု မတိုင်ခင် အထိ ပြည်တွင်းတော်လှန်ပုန်ကန်မှုတွေ စဉ်ဆက်မပြတ်ရှိခဲ့ပေမယ့် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ဥပမာ – ဝ ဒေသလိုမျိုး မြို့ရွာတွေကို ထိန်းချုပ်ပြီး သီးခြားအုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေ ထူထောင်ကြတာမျိုး သိပ်ပြီးမရှိ ခဲ့ ဒါမှမဟုတ် အဲဒီမဟာဗျူဟာမျိုးကို အလေးပေးခြင်းမရှိခဲ့လို့ ဆိုနိုင်တယ်။

ဒါပေမယ့် ၂၀၂၁ နွေဦးတော်လှန်ရေးနောက်ပိုင်းမှာ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ PDF/ PDO တွေဟာ မြို့ရွာတွေကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက် လာနိုင်ကြတယ်။ အထူးသဖြင့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးရဲ့ နောက် ပိုင်းမှာ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဟာ သူတို့ရဲ့ ဘိုးဘွားပိုင်မြေတွေကို သိမ်းပိုက်လာနိုင်ကြတာကို မျက်ဝါးထင်ထင် မြင်နေကြရပြီးဖြစ်တယ်။ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဟာ သူတို့သိမ်းပိုက် ရယူ ထားနိုင်တဲ့ နယ်မြေတွေကို အုပ်ချုပ်ရေးတွေ စတင်လုပ်ဆောင်နေကြပြီဖြစ်တယ်။ 

ဒီတော့ကာ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့လည်း ကိုယ့်နယ်မြေ ကိုယ်ရရင် တော်လှန်ရေးပြီးဆုံးပြီလား။ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုအထိ ရောက်အောင် ဆက်ပြီးတော်လှန်ကြမှာလား။ လက်ရှိသိမ်းပိုက်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေကိုလည်း ဘယ်လိုစနစ်နဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးတွေ လုပ်ကြမှာလဲ။ တိုင်းရင်းသား ဒေသက ပြည်သူတွေအနေနဲ့လည်း လက်ရှိဗမာစစ်အာဏာရှင် ပြုတ်ကျရင်ပြီးရောလား။ ဗမာအစိုးရ အုပ်ချုပ် ရေး မရှိရင်ပြီးရောလား။ ဒါတွေကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို မေးကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာပြည်ရဲ့ တော်လှန်ရေးသမိုင်းဖြစ်စဉ်ဟောင်းတွေကို ထောက်ရှုပြီးတော့ လက်ရှိဗိုလ်ကျနေတဲ့ စစ်အာဏာရှင်ကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်ရင်းနဲ့ စစ်နိုင်တဲ့ တိုင်းရင်းသား စစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာလည်း ဗမာ စစ်ခေါင်းဆောင်အဆက်ဆက်ရဲ့ လက်စွဲစာအုပ်ဟောင်းကြီးကို ဆက်ဖတ်နေကြဦးမှာလားလို့ ပြည်သူတွေက စိုးရိမ်တဲ့အသံတွေကိုလည်း အခုတော့ ကြားလာကြရပြီ ဖြစ်တယ်။  

လက်ရှိကာလဟာ တော်လှန်ရေး ပြီးဆုံးအောင်မြင်ခြင်း ဇာတ်သိမ်းခန်းသို့ မရောက်သေးတာ မှန် တယ်။ ဒါပေမယ့် တော်လှန်ရေးရေချိန် လက်ရှိအခြေအနေသို့ ရောက်ဖို့ ပြည်သူတွေရဲ့ ဘဝတွေကို လမ်းခင်း ပေးခဲ့ကြရတာဖြစ်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် နိုင်ငံရေးအရ တန်းတူမှုရရှိရေး၊ ဒီမိုကရေစီရရှိရေး၊ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုဖွဲ့စည်းရေးနဲ့ စစ်အာဏာရှင်ကိုသာမက ဘယ်အာဏာရှင်မျိုးကိုမှ မလိုချင်တော့တဲ့ အတွက် ကြောင့်ဖြစ်တယ်။  

ဗမာ့အုပ်ချုပ်ရေး ဖြစ်စဉ်တွေကို လေ့လာသုံးသပ်ကြည့်မယ်ဆိုရင် ကိုလိုနီခေတ်က မြန်မာပြည်သူ တွေဟာ အင်္ဂလိပ်လက်အောက်ကနေ လွတ်မြောက်ဖို့ အသက်၊ အိုး အိမ်၊ စည်းစိမ်တွေ ပေးဆပ်ခဲ့ကြပေမယ့် လွတ်လပ်ရေးရလာတဲ့အခါ တိုင်းရင်းသားအားလုံး တန်းတူမှုရှိတဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ်ကို မရကြဘဲ လူမျိုးတစ်မျိုးက ကြီးစိုးအုပ်ချုပ်နိုင်ဖို့ ဖန်တီးထားတဲ့ တစ်ပြည်ထောင်စနစ်ကိုပဲ ရခဲ့ကြတဲ့အတွက် ပြည်တွင်း တော်လှန်မှုတွေအောက်မှာ အသက်ရှူမဝခဲ့ကြဘူး။

၁၉၄၉ က နာမည်ကျော် အင်းစိန် တိုက်ပွဲ

အဲဒီနောက်မှာလည်း ဗိုလ်နေဝင်း စစ် အစိုးရက အာဏာသိမ်းတာ၊ 7 July အရေးအခင်းတွေ၊ ဦးသန့်အရေးအခင်းတွေ အကြမ်းဖက်ခံရတာ၊ တစ်ပါတီ အာဏာရှင်စနစ် ထူထောင်တာ၊ တိုင်းရင်းသား တော် လှန်ရေးတပ်တွေကို စစ်ဆင်ရေးတွေ အဆက်မပြတ်ဆင်နွှဲတာ စသည်ဖြင့် တိုင်းပြည်ဟာ ကသောင်းကနင်း ဖြစ် နေခဲ့တယ်။

နေဝင်းနဲ့ မဆလပါတီကြောင့် တိုင်း ပြည်တစ်ခုလုံး မွဲပြာကျပြီး ၁၉၈၈ ပြည်လုံးကျွတ် ဆန့်ကျင်အုံ ကြွမှုကြီး ဖြစ်ပေါ်ရတာ၊ ဗမာစစ်တပ်ရဲ့ စစ်အာဏာရှင်အုပ်စိုးဗိုလ်ကျမှုကိုထပ်ပြီးခါးစည်းခံကြရတာ၊၁၉၉၆ ကျောင်းသားလှုပ်ရှားမှုတွေ၊ ၂၀၀၇ ရွှေဝါရောင် သံဃာအရေး တော်ပုံတွေ ပေါ်ပေါက်လာတာ စ သည်ဖြင့် မြန်မာပြည်ဟာ အနားရ တယ်ကို မရှိခဲ့ဘူး။ 

တစ်ခါ ၂၀၁၀ မှာ တစ်ပြည်ထောင်ဒီမိုအာဏာရှင်စနစ်ကို ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအားကိုးနဲ့ အသက်သွင်းကြပြန်တာ၊ ၂၀၂၀ မှာ ဗမာစစ်အုပ်စုနှင့် ဗမာမြေပေါ် နိုင်ငံရေးအုပ်စုတွေ အာဏာလုကြရင်း ၂၀၂၁ မှာ ဗမာစစ်တပ်ရဲ့ စစ် အာဏာသိမ်းမှု  ပေါ်ပေါက်လာပြန်တာ၊ ဗမာစစ်တပ်ကို PDF/PDO တွေနဲ့ တိုင်းရင်းသားတပ်တွေနဲ့ လက်တွဲ တော်လှန်ကြပြန်ပြီး တစ်ပြည်လုံး စစ်မြေပြင်ဖြစ်ကြရတာတွေပဲ အဆက်မပြတ် ဖြစ်ပွားနေခဲ့ပြီး မြန်မာပြည်ကြီး ငြိမ်းချမ်းသာယာတယ်လို့ကို မရှိခဲ့ဘူးလို့ ဆိုနိုင်တယ်။    

မြန်မာပြည်ရဲ့ ဗမာအုပ်ချုပ်ရေး အဆက်ဆက်ဟာ တစ်ပြည်ထောင် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုကို ဦးစားပေးထား တဲ့အတွက် အောင်မြင်မှုမရှိခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။

ဒါကြောင့် ဒီစနစ်တွေကိုလည်း တော်လှန်ပြောင်းလဲပစ်လိုက်ဖို့ လိုပါတယ်။  မြန်မာပြည်သူတွေဟာ အာဏာရှင်စနစ်တွေကို ခါးသီးနာကျည်းခဲ့ကြပြီ ဖြစ်တယ်။ တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှုမရှိတဲ့၊ တန်းတူညီမျှမှုနဲ့ လွတ်လပ်မှုကင်းမဲ့တဲ့ အမှောင်ထုကြီးထဲမှာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော် ထိတ်လန့် ခြောက်ခြားမှုတွေ၊ စိုးရိမ်ကြောက်ရွံ့မှုတွေနဲ့ ဆင်းရဲမွဲတေနိမ့်ကျပြီး ကျောမလုံဘဲ နေထိုင်ခဲ့ကြရပြီး ဖြစ်တယ်။ 

၂၀၂၁ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာလည်း ဗမာအပါအဝင် တိုင်းရင်းသားအားလုံးဟာ ဗမာစစ်တပ်ရဲ့ မကြုံစဖူး ဆိုးဆိုးရွားရွား ရက်စက်မှုများအောက်မှာ လူပေါင်းများစွာ၊ အိုးအိမ်၊ မြို့ပြကျေးရွာပေါင်းများစွာ ဆုံးရှုံးပျက်စီး နေကြရတယ်။

            မြန်မာပြည်သူတွေဟာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်တဲ့၊ ငြိမ်းချမ်းသာယာတဲ့ နိုင်ငံတော်သစ်တစ်ရပ်ကို ပြင်းပြင်းပြပြ တောင့်တနေခဲ့ကြပြီဖြစ်တယ်။

အဲဒီအတွက် ပြည်သူအခြေပြုဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင် စုမျိုးကို တည်ဆောက်လိုကြပြီ ဖြစ်တယ်။

အခုအနေအထားမှာ မြန်မာပြည်ဟာ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကြီးကို ချက်ချင်းလက်ငင်း မတည် ဆောက်နိုင်သေးတာ မှန်တယ်။

ဒါပေမယ့် စစ်အာဏာရှင်ကို တော်လှန်တိုက် ခိုက်ပြီး သိမ်းပိုက်ရယူထားနိုင်တဲ့ နယ်မြေတွေမှာ စစ်အင်အားကို အကြောင်းပြုပြီး တစ်ဖွဲ့တည်းက၊ တစ်ပါတီတည်းက၊ ဗဟိုဦးစီးစနစ်မျိုးနဲ့ အုပ်ချုပ်ကြမယ်ဆိုရင် ကိုယ်တော်လှန်ခဲ့တဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးမျိုးကို ပြန်အသက်သွင်းတာမျိုး ဖြစ်နေမှာ ဖြစ်တယ်။

ဒါဟာ တော်လှန်ရေးမှာ ပေးဆပ်ခဲ့ကြရတဲ့ ပြည်သူတွေအတွက်လည်း  ထိုက်တန်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်လောက်ဘူး။

စစ်အာဏာရှင်ကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်ဖို့ စစ်တပ်ကို ထူထောင်ကြရင်းနဲ့ ကိုယ်တိုင်စစ်ဝါဒီတွေ ဖြစ်သွားကြလို့ရှိရင်

ပြည်သူလူထုရဲ့ အသက်၊ သွေး၊ ချွေးတွေနဲ့ စတေးပေးဆပ် ရင်းနှီးထားရတဲ့ တော်လှန်ရေးကြီးဟာ

ရှေ့ကလုပ်ခဲ့ကြတဲ့ တော်လှန်ရေးတွေလိုပဲ အဟောသိကံ ဖြစ်သွားကြရမှာ ဖြစ်တယ်။ 

အဲဒါမျိုးဆိုရင် ဒီတော်လှန်ရေးကြီးဟာ

မူကို တော်လှန်တာလား။

လူကို တော်လှန်တာလား။

စနစ်ကို တော်လှန်ကြတာလား။

အဖွဲ့အစည်းကို တော်လှန်ကြတာလား။

ဒီလိုမေးစရာတွေ ရှိလာမှာဖြစ်တယ်။ ဒီတော်လှန်ရေးကြီးဟာ စစ်ဝါဒီတွေ၊ စစ်အာဏာရှင်တွေကိုသာမက တစ်ပါတီ၊ တစ်ဖွဲ့၊ တစ်ပြည်ထောင်စနစ်မျိုးတွေ၊ အာဏာခွဲဝေမှုမရှိတဲ့ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုစနစ်တွေကိုပါ တော်လှန်နိုင်တဲ့ တော်လှန်ရေးစစ်စစ်တွေ ဖြစ်ဖို့လိုပါ တယ်။

လွတ်လပ်မှု၊ တန်းတူမှု၊ ညီမျှမှုနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုရှိတဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို မိမိကိုယ် တိုင် အစစ်အမှန်ယုံကြည်မှုရှိပြီး

လက်တွေ့ကျတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့် အကောင်အထည် ဖော်ရင်းနဲ့ ပြည်သူကို ဦးဆောင်နိုင်တဲ့

တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်မျိုးတွေကို မြန်မာပြည်သူတွေ လိုချင်နေကြ ပါတယ်။

ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးပဲဖြစ်ဖြစ် အခြေအနေ၊ အခက်အခဲတွေကို အကြောင်းပြချက်ပေးပြီး အာဏာ ရှင်စနစ်သဘောသက်ရောက်တဲ့ 

စစ်အာဏာရှင်စနစ်မျိုး၊ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုစနစ်မျိုး၊ တစ်ပါတီစနစ်မျိုးတွေကို နောက်ပြန်မသွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက် ခိုင်မာပြတ်သားတဲ့

တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်မျိုးတွေကိုလည်း မြန်မာပြည် သူတွေ လိုချင်နေကြပါတယ်။

လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး၊ မိမိအဖွဲ့အစည်းအရေးတွေကို ဇောင်းပေးခြင်းမရှိဘဲ တိုင်းပြည်အတွက် လိုအပ်နေတဲ့

စစ်မှန်တဲ့အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်တစ်ခုကို အခြေခံကျကျတည်ဆောက်ဖို့ ဦးဆောင်နိုင်တဲ့

တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်မျိုးတွေကိုလည်း မြန်မာပြည်သူတွေ လိုအပ်နေကြပါတယ်။

  ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်တော်တို့တွေဟာ ဒီတော်လှန်ရေးကြီးကို ရေဆုံးမြေဆုံး ဆက်ပြီးဆင်နွှဲနေ ရဦးမှာပဲဖြစ်တယ်။ အာဏာရှင်စနစ်တွေကိုလည်း မိုးအဆုံး မြေအနှံ့ အကြွင်းအကျန်မရှိရအောင် ဆက်ပြီး တော်လှန်ကြရဦိးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီအတွက် တော်လှန်ရေးလမ်းကြောင်းဟာ တည့်မတ်နေဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီအတွက် ကျွန်တော်တို့တွေဟာ ဘာကို တော်လှန်နေကြတာလဲ၊ ဘာအတွက် တော်လှန်နေကြတာလဲ ဆိုတာ ကို သေသေချာချာ စဉ်းစားကြဖို့၊ သိနားလည် လက်ခံထားကြဖို့ လိုပါတယ်။

ဒါမှလည်း မိအေး ထပ်ခါထပ်ခါ မနာတော့ဘဲ တော်လှန်ရေးကြီးလည်း အောင်မြင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။  

Oct 31, 2024